از من خواسته شد با توجه به مسئولیت‌های که در حوزه فرهنگ و هنر کشور داشته‌ام در باره نقش و جایگاه نشریات محلی یاداشتی بنویسم به همین خاطر مجبورم برای ورود به این بحث به طور خلاصه در باره پیشینه مطبوعات محلی به ویژه استان لرستان چند سطری را بیان کنم، برای راه‌اندازی و گسترش نشریات و روزنامه‌های استانی بالاخره به این نتیجه رسیدیم که وقتی ویژه در هیات نظارت بر مطبوعات به آنها اختصاص دهیم، اگر به روال معمول کار پیش می‌رفت بسیار دیر نوبت آنها می‌شد و صف طولانی متقاضیان تهرانی مانعی بر سر راه آنها بود. از این رو قرار شد علاوه بر روال جاری هر دوهفته در میان به متقاضیان استانی پرداخته شود. هدف این سیاست تقویت روزنامه‌ها و نشریات شهری، استانی و منطقه‌ای بود که زمینه شکل‌گیری و گسترش حرکت‌های فرهنگی، هنری، دینی و مطبوعاتی را فراهم ساخت و ظرفیت ارائه خبر، گزارش، تحلیل و مقاله را افزایش داد و تشکل های صنفی و حرفه‌ای حوزه رسانه از قبیل خانه مطبوعات استانی، انجمن‌های فرهنگی، هنری و مذهبی را راه‌اندازی نمود و گنجینه‌های پنهان منطقه را آشکار کرد.
بر این عقیده بودیم که هر استان دست کم یک روزنامه داشته باشد که از آن جمله مجوز نخستین روزنامه استان لرستان "شقایق" در نیمه دوم دهه هفتاد صادر شد. و با تقویت نشریات شهرستانی تلاش می‌شد که آنها در عرصه ملی ظاهر شود که نمونه‌های موفق آن روزنامه استانی "شرق" بود که از استان سیستان‌و بلوچستان آغاز نمود و به کاری موفق، تاثیر‌گذار و پر مخاطب تبدیل شد. همین روند موجب راه‌یابی استعداد‌های بومی به سطح ملی می‌شد و امروز لرستان در مطبوعات ملی حتی فراملی عکاسان، طراح‌هان و نویسندگان نام‌آوری دارد که به ظرفیت اعتماد سازی به نیروهای محلی بسیار افزوده است.
بر همین اساس توسعه مطبوعات در استان‌ها در دستور کار قرار گرفت و استان لرستان از آن جمله است به نحوی که از سال 1376 تا 1384 یعنی ظرف مدت هشت سال فقط در مرکز استان در شهر خرم آباد 91 عنوان نشریه عرضه شد که با احتساب مجلات دانشگاهی 150 عنوان از هفته‌نامه تا فصل‌نامه را در بر می‌گرفت اگر 52 عنوان نشریه‌های موسمی و مناسبتی برای جشنواره‌های فیلم و عکس و تئاتر و نمایش و تعزیه و موسیقی و ایران‌گردی و کتاب و نماز و جوان را به آن بیفزائیم مجموعه این نشریات بالغ بر 200 عنوان می‌شود و این در حالی‌است که از سال 1357 تا 1376 بدون احتساب خبر‌نامه‌های اداری، مجموعاً سه عنوان نشریه که عمری بی‌دوام داشتند در استان لرستان منتشر می‌شد که دو مجوز آنها مربوط به پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است. در حالی که نخستین هفته‌نامه‌ای که در بهار 1376 منتشر شده امسال شانزدهمین سال انتشار مرتب و بی‌وقفه‌اش را جشن می‌گیرد.
این روند باعث شکل گیری طبقه‌ای از خبرنگاران محلی شد و با پیش‌رفت امور ضرورت نظام‌مند کردن حقوق اصحاب رسانه فراهم شد و در همان سال‌ها خانه مطبوعات استان لرستان شکل گرفت و به دنبال آن نخستین هیات منصفه استان لرستان آغاز به کار نمود. از جمله فعالیت‌های پژوهشی و ماندگار استان ارائه نخستین نشریه ارزشمند لرستان‌پژوهی بود که دریچه‌ای برای هویت‌یابی منطقه گردید و ظرفیت‌های نهفته استان لرستان را آشکار ساخت و به اعتماد سازی افزود در همین مدت بیش از 150 عنوان کتاب تنها توسط یک ناشر انتشار یافت در حالی که پیش از این عدد کتاب‌های نشر یافته در استان انگشت شمار بود. همین روند در عرصه خبر نیز اعمال شد و خبرگزاری‌های غیر دولتی شکل گرفتند. ایرنا هم با تمرکز‌زدایی از تشکیلات داخلی اختیارات ارسال خبر در سطح ملی و فراملی را به مناطق و استان‌ها و دفاتر خارج از کشور تفویض نمود به نحوی که برای ارسال خبر نیاز به هماهنگی با دفتر مرکزی در تهران نبود و همه دفاتر استانی و منطقه‌ای راساً در این زمینه اقدام کنند.
بزرگترین دستاورد این کار سرعت انتشار خبر و افزایش اعتماد به نفس در این دفاتر بود از نمونه‌های موفق بکارگیری این سیاست ارسال خبر دستگیری صدام مستقیماً از منطقه غرب کشور«قصرشیرین» بود که خبر آن زودتر از همه خبرگزاری‌های دنیا منتشر شد و مهمترین بنگاه‌های خبری جهان مانند فرانس‌پرس و الجزیره و ... آن را به‌نقل از ایرنا منتشر نمودند در همین فاصله کوتاه در ارسال خبر از سوی ایران موجب پیشی گرفتن خبرگزاری جمهوری اسلامی از همه رسانه‌های قدرتمند جهانی گردید. درحالی که اگر این خبر بر روال قبلی ارسال می‌شد. ایرنا در این رقابت پیچیده و نزدیک بازنده بود. این روند نشان داد تا چه حد ظرفیت‌های محلی تحت شعاع قابلیت‌های ملی قرار گرفتند زیرا به زودی شاهد موجی از جریانات و حرکت‌های موثر فرهنگی و هنری بومی بودیم که می‌توانست خلاء‌های موجود را پُر سازد و در سطح ملی بدرخشد این کار انجام شد و برخی از استان‌های کشور برای نخستین بار دارای نشریه و روزنامه‌های محلی شدند، امروز که بیش از یک دهه از آن روزگار می‌گذرد شاهد نشریات تخصصی استان‌ها و شهرستان‌های کشور می‌باشیم .هر چند انتظار سرعت بیشتر و حمایت افزون‌تری از این قبیل نشریات بود.نشریه«درگاه» از آن جمله است که به معرفی چهره‌های ادبی استان لرستان می‌پردازد و فرهنگ و ادبیالت آن دیار دلیران را پاس می‌دارد.
* احمد مسجدجامعی فصل‌نامه ادبی درگاه / سال اول/ شماره سوم / زمستان 91 منتشر شده است.
